niedziela, 6 września 2015

Las Sherwood

Sherwood – las otaczający wioskę Edwinstowe w hrabstwie Nottinghamshire w Anglii. Ten, znany na całym świecie teren rekreacyjny o powierzchni 423 ha, jest pozostałością dawnej, znacznie większej puszczy, związanej z legendą Robin Hooda. Według legendy, Robin Hood podróżował po tym obszarze w latach 1191-1234. Były to wówczas królewskie lasy, obejmujące kilka sąsiednich hrabstw, w których urządzano polowania. Jako teren rekreacyjny, las został udostępniony publicznie w 1969 roku przez Radę Hrabstwa Nottinghamshire a od 2002 roku jest rezerwatem przyrody. W 2007 roku do utworzonego wcześniej rezerwatu włączono obszar Budby South Forest, największego w hrabstwie wrzosowiska.

Sherwood jako popularna atrakcja turystyczna przyciąga rocznie ponad 0,5 mln turystów z całego świata. Liczba odwiedzających znacznie wzrosła, gdy w październiku 2006 telewizja BBC rozpoczęła emisję nowego serialu o przygodach Robin Hooda.

Co roku, w lecie, przez tydzień odbywa się tutaj festiwal Robin Hooda, na którym przywoływane są różne średniowieczne zabawy i obyczaje.

Major Oak

Najbardziej znanym miejscem w Sherwood jest legendarny dąb szypułkowy zwany Major Oak, będący według lokalnych przekazów główną kwaterą Robin Hooda. Ma on około 800 lat a od XIX wieku jego masywne gałęzie są podtrzymywane przez system wsporników.

Major Oak

sobota, 27 czerwca 2015

Historia i Budowa Stonehenge

Historia

Położenie na mapie Wiltshire
W rozwoju budowli wyróżnia się następujące okresy chronologiczne:
Stonehenge 1: około 2950–2900 p.n.e. (kultura pucharów dzwonowatych)
Stonehenge 2: około 2900–2400 p.n.e.
Stonehenge 3a: od około 2600 p.n.e.
Stonehenge 3b: 2440–2100 p.n.e.
Stonehenge 3c:
Stonehenge 3d: 2270–1930 p.n.e. (kultura Wessex)
Stonehenge 3e:
Stonehenge 3f: do około 1600 p.n.e.
Miejsce, w którym powstała budowla Stonehenge, zyskało znaczenie kulturowe przed rokiem 2950 p.n.e. Świadczą o tym znajdujące się na zewnątrz megalitu groby datowane nawet na ok. 3100 rok p.n.e. oraz usypany z ziemi pierścień datowany również na ten okres.
W okolicach Stonehenge istniało bogate osadnictwo mezolityczne między IX a V tysiącleciem p.n.e. Jedna z hipotez tłumaczących wybór tego miejsca jest związana ze zjawiskiem zabarwiania krzemienia przez występującą w rzece Avon hildenbrandię rzeczną, które mogło być uznawane za dobry omen.

Budowa

Stonehenge składa się z kolejnych elementów, ustawianych w dużych odstępach czasowych (sanktuarium powstawało stopniowo, przez ponad tysiąc lat). Aleja wiodąca do Stonehenge ciągnie się na długości około 3 km i jest szeroka na 11 m. Pierwotnie jej krawędzie ograniczał wał ziemny. Podobna konstrukcja okala całe stanowisko. Pierwszym elementem na drodze z alei do wnętrza kręgów jest Heel Stone, ustawiony około 2600 roku p.n.e. Mniej więcej w tym samym czasie, wewnątrz kredowych wałów pojawiają się również 4 Station Stones. Zewnętrznym, pierwszym kamiennym kręgiem, jest pierścień 30 kamieni (zwanych Sarsenami) o średnicy 40 m, datowany na ok. 2450 rok p.n.e. Wewnątrz niego znajduje się pierścień egzotycznie wyglądających, błękitnych kamieni (Bluestones). Do samego wnętrza Stonehenge prowadzi jeszcze monumentalna podkowa złożona z pięciu trylitów (o wysokości około 9 m), oraz mała podkowa złożona z 30 Bluestones. Obydwie podkowy otwarte są w kierunku alei. W samym centrum Stonehenge znajduje się tzw. Altar Stone – dziś przewrócony.
Ponadto, wewnątrz kredowych wałów, archeologiczne badania wykazały istnienie tzw. Aubrey Holes, czyli 56 jam o średnicy 2 m i głębokości około metra. Gerald Hawkins, w swoim artykule "A Neolithic Computer" (dla Nature, 27 stycznia 1964), postawił tezę mówiącą, jakoby Aubrey Holes były używane jako specyficzny komputer do przewidywania zaćmień Słońca i Księżyca, lecz teoria ta w krótkim czasie została obalona. Jamy prawdopodobnie są śladem po dodatkowej, drewnianej konstrukcji otaczającej kamienne kręgi.
Na obszarze stanowiska – na zewnątrz pierścienia Sarsenów – znaleziono również dwa pierścienie mniejszych jam, nazwanych kolejno X i Y, w liczbie 30 i 29. Zwraca uwagę to, że liczba otworów odpowiada średniej ilości dni w miesiącu synodycznym.
Oś podkowy wyznacza kierunek, z którego wschodzi Słońce w najdłuższym dniu w roku, podczas letniego przesilenia. Sanktuarium wzniesione jest z dwóch rodzajów kamienia. Największe, granitowe bloki pochodzą z okolic Marlborough Downs (około 30 km na północ od Stonehenge), natomiast mniejsze, błękitne skały – z Pembrokeshire w Walii, położonego około 250 km od budowli.

Stonehenge



Stonehenge

Stonehenge
Stonehenge – jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epoki neolitu albo brązu. Kromlech ten położony jest w odległości 13 km od miasta Salisbury w hrabstwie Wiltshire w południowej Anglii. Najprawdopodobniej związany był z kultem Księżyca i Słońca. Księżyc mógł symbolizować tutaj kobietę (biorąc pod uwagę jej comiesięczną menstruację), Słońce – mężczyznę. Składa się z wałów ziemnych otaczających duży zespół stojących kamieni. Obiekt od 1986 roku jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO wraz z Avebury oraz innymi okolicznymi stanowiskami neolitycznymi. Obiekt znajduje się pod nadzorem angielskiego Scheduled Ancient Monument. Obiektem zarządza organizacja English Heritage.
Obecny wygląd zabytku jest wynikiem prac renowacyjnych i rekonstrukcyjnych wykonanych w XX wieku.

Etymologia

Nazwa pochodzi z języka staroangielskiego, od słów stān – kamień (ang. stone) i hencg – otaczać (ang. hinge) lub hen(c)en (szubienica). Ze słowa henge powstało słowo henges – kręgi – którym teraz są nazywane tego typu obiekty.

Archeoastronomia

Stonehenge jest ukierunkowane północnowschodnio–południowozachodnio (NE–SW). Wielka debata na temat znaczenia Stonehenge wytworzyła się po publikacji w 1963 roku Stonehenge Decoded przez angielskiego astronoma Geralda Hawkinsa, który twierdził, że odnalazł wiele powiązań między ustawieniem głazów a pozycją obiektów niebieskich i Słońca. Uważał, iż Stonehenge mogło być używane do przewidywania zaćmień. Jego badania zostały szeroko uznane w środowisku naukowym, jako że do ich przeprowadzania używał obliczeń komputerowych (wtedy należących do rzadkości). Następcami w badaniach byli C. A. Newham wraz z Sir Fredem Hoyle'em oraz inżynier Alexander Thom, który poświęcił na badania nad Stonehenge 20 lat. Ich teorie były ostro krytykowane przez Richarda Atkinsona i innych.

czwartek, 4 czerwca 2015

W skrócie o Wielkiej Brytanii i państwa w skład Wielkiej Brytanii.Flagi



Wielka Brytania

Stolica: Londyn
Numer kierunkowy: +44
Liczba ludności: 64,1 miliona (2013) Bank Światowy
Waluta: Funt szterling
Premier: David Cameron
Płaca minimalna: 1 378,87 EUR na miesiąc (01.2015)
Głowa państwa
królowa Elżbieta II
Następca tronu
książę Karol
Szef rządu
premier David Cameron
Powierzchnia
78. na świecie
 • całkowita
244 820 km²
 • wody śródlądowe
1,3%
Liczba ludności (2011)
22. na świecie
 • całkowita
63 182 000
 • gęstość zaludnienia
258 osób/km²
Flaga Wielkiej Brytanii

Szkocja

Stolica: Edynburg
Numer kierunkowy: +44
Waluta: Funt szterling
Zwierzę narodowe: Jednorożec
Język urzędowy: Język angielski
Język urzędowy
szkocki gaelicki, angielski, scots
Ustrój polityczny
demokratyczny,autonomiczny
Typ państwa
monarchia konstytucyjna (część Wielkiej Brytanii z lokalnym parlamentem)
Głowa państwa
królowa Elżbieta II
Szef rządu
pierwszy minister Nicola Sturgeon
Powierzchnia
 • całkowita
78 782 km²
 • wody śródlądowe
1,9%
Liczba ludności (2011)
 • całkowita
5 295 000
 • gęstość zaludnienia
67 osób/km²
 • narody i grupy etniczne
Szkoci, Anglicy, inni
flaga Szkocji

Walia

Stolica: Cardiff
Powierzchnia: 20 761 km²
Waluta: Funt szterling
Uczelnie i uniwersytety: Cardiff University
Ustrój polityczny: Dewolucja, Monarchia konstytucyjna, System parlamentarny
Język urzędowy
walijski, angielski
Ustrój polityczny
monarchia konstytucyjna
Typ państwa
autonomiczna część Wielkiej Brytanii
Głowa państwa
królowa Elżbieta II
Szef rządu
pierwszy minister Carwyn Jones
Powierzchnia
 • całkowita
20 779 km²
Liczba ludności (2011)
 • całkowita
3 064 000
 • gęstość zaludnienia
147 osób/km²
 • narody i grupy etniczne
Walijczycy, Anglicy, inni
flaga Walii

Irlandia Północna

Język urzędowy:
angielski, irlandzki, scots
Stolica:
Belfast
Numer kierunkowy:
+44
Powierzchnia:
13 843 km²
Waluta:
Funt szterling
Ustrój polityczny:
Konsocjonalizm, Monarchia konstytucyjna
Typ państwa:
autonomiczna część Wielkiej Brytanii
Głowa państwa:
królowa Elżbieta II
Głowa terytorium:
Premier Wielkiej Brytanii David Cameron
Szef rządu:
premier Peter Robinson
Powierzchnia:
 • całkowita:
13 843 km²
Liczba ludności (2011)
 • całkowita:
1 810 863
 • gęstość zaludnienia:
131 osób/km²

Flaga Irlandii Północnej 1953-1972, obecnie nieoficjalna

Irlandia północna historia

Historia

Irlandia Północna powstała w 1921 roku, gdy po utworzeniu Wolnego Państwa Irlandzkiego, sześć z dziewięciu hrabstw północno-wschodniej prowincji Ulster (irl. Ulaidh) pozostało przy Zjednoczonym Królestwie. W hrabstwach tych dominowali protestanci, w większości potomkowie szkockich i angielskich osadników, którzy nie chcieli mieszkać w katolickiej Irlandii.
Konflikty w Irlandii Północnej trwają od średniowiecza, kiedy cała Irlandia znalazła się pod panowaniem Anglii. W XVII wieku rozpoczęto zasiedlanie Irlandii przez ludność angielską i szkocką, a ziemie dla osadników zdobywano, usuwając z nich właścicieli irlandzkich. Zapoczątkowało to wrogość między Anglikami a Irlandczykami, spotęgowaną różnicami religijnymi: Irlandczycy to katolicy, przybysze zaś to głównie protestanci. Liczne bunty i powstania doprowadziły w 1921 roku do utworzenia niepodległej Irlandii. Jednak w granicach Wielkiej Brytanii pozostała Irlandia Północna, którą w większości zamieszkują protestanci pochodzenia angielskiego. Walkę o połączenie z Irlandią prowadziła Irlandzka Armia Republikańska (IRA). Pod koniec lat 60. XX wieku wybuchł krwawy konflikt w Irlandii Północnej pomiędzy republikanami dążącymi do zjednoczenia wyspy a unionistami. Dopiero w 1998 roku zawarto porozumienie pokojowe, za które dwaj jego współtwórcy – John Hume i David Trimble – otrzymali pokojową nagrodę Nobla. W 2005 roku Irlandzka Armia Republikańska ogłosiła całkowite rozbrojenie.
Na sytuację w Irlandii Północnej na początku XXI wieku wpływ miały stosunki demograficzne. Dwie najsilniejsze grupy etniczne – Irlandczycy i Brytyjczycy mieli własne wizje przyszłych losów prowincji i najczęściej to narodowość determinowała opcje polityczne.
Według danych brytyjskich w 2001 w Irlandii Północnej mieszkało 1 685 267 osób. W połowie 2008 ich liczba wzrosła do 1 775 000.

Irlandia Północna



Irlandia Północna

  • Irlandia Północna – prowincja, jedna z części składowych Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Jej stolicą jest Belfast.

Miasta w Irlandii Północnej

  • Antrim, Armagh
  • Ballycastle, Ballyclare, Ballymena, Ballymoney, Ballynahinch, Banbridge, Bangor, Belfast
  • Carrickfergus, Carryduff, Coalisland, Coleraine, Comber, Cookstown, Craigavon
  • Derry, Donaghadee, Downpatrick, Dromore, Dundonald, Dungannon
  • Enniskillen
  • Holywood
  • Kilkeel
  • Larne, Limavady, Lisburn, Lurgan
  • Magherafelt, Maghera
  • Newcastle, Newry, Newtownabbey, Newtownards
  • Omagh
  • Portadown, Portrush, Portstewart
  • Randalstown
  • Strabane
  • Warrenpoint

Wyznania religijne

Najsilniejszą zwartą grupą religijną jest katolicyzm – ok. 40% społeczeństwa. Wyznawcy protestantyzmu są nieco liczniejsi, jednak należą do różnych wyznań.

Wyznania religijne w Irlandii Północnej w latach 1961–2001
Religie196119912001
Katolicy34,9%38,4%40,3%
Prezbiteriański Kościół w Irlandii (Presbyterian Church in Ireland; kalwini)29,0%21,4%20,7%
Kościół Irlandii (Church of Ireland; anglikanie)24,2%17,7%15,3%
Inne religie (również inne wyznania protestanckie)9,3%11,5%9,9%
Religia nieokreślona lub jej brak2,0%11,1%14,0%

Irlandia Północna nie ma kościoła państwowego. Niegdyś ustanowiony Kościół Irlandii (Church of Ireland) został oddzielony od państwa ustawą 1869, która weszła w życie w 1871 roku. Obecnie skupia około 15,3% populacji Irlandii Północnej. Największym kościołem protestanckim jest Prezbiteriański Kościół Irlandii, skupiający około 20,7% populacji. Razem z innymi kościołami, protestanci stanowili około 53,1% populacji prowincji (2001).

    wtorek, 2 czerwca 2015

    Historia Walii



    Historia

    • Pierwotna ludność Walii pozostawiła po sobie wielkie budowle megalityczne. Później obszar ten zajęli Celtowie. Rzymianie okupowali obszary Walii od I do V wieku n.e. Pomimo późniejszych najazdów Jutów, Anglów i Sasów, Walia zachowała swą odrębność. W tym czasie powstało na terytorium Walii kilka państw, z których najpotężniejszymi były Królestwo Gwynedd i Królestwo Powys. W VIII wieku n.e. plemiona walijskie zdołały się obronić przed sąsiedzką inwazją Anglosasów. Kiedy jednak Anglię najechał Wilhelm Zdobywca (1066), jego normańska armia wdarła się do Walii i rozpoczęła okupację. W 1218 książę Gwynedd zdołał zjednoczyć ziemie walijskie i przybrał tytuł księcia Walii. W 1282 roku dokonała się ostateczna aneksja Walii przez Anglię. W 1301 roku król Edward I nadał swemu synowi, Edwardowi II, tytuł księcia Walii, w geście, który miał świadczyć o jedności i związkach między nią i Anglią. Tytuł księcia Walii przysługuje tradycyjnie najstarszemu synowi brytyjskiego władcy, będącemu następcą tronu Zjednoczonego Królestwa.
    • W 1400 roku walijski książę Owain Glyndwr wzniecił powstanie przeciwko Anglii, usuwając Anglików z większości terenów Walii w zaledwie cztery lata. W 1410 powstanie zostało stłumione. W 1485 roku królem Anglii został Henryk VII. Jako Walijczyk i pierwszy władca z rodu Tudorów uczynił rządy Anglii bardziej tolerancyjnymi dla Walijczyków. Jego syn, Henryk VIII połączył Anglię i Walię unią w roku 1536.
    • XIX-wieczna rewolucja przemysłowa zmieniła oblicze Walii, zagrażając tradycyjnemu sposobowi życia walijskich farmerów i pasterzy. Obecnie odradzający się walijski język i kultura wzmocniły poczucie jedności narodowej Walijczyków, czemu sprzyja polityka Wielkiej Brytanii w ostatnich latach. Flaga Walii nazywa się The Dragon of Cadwallader.
    • Plemiona celtyckie przed podbojem rzymskim
    • W roku 1999 Walia otrzymała autonomię i prawo do własnego parlamentu.

    Walia



    Walia


    • Walia (ang. Wales) – jeden z czterech podmiotów administracyjno-ustrojowych Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz celtycka kraina historyczna, położona w południowo-zachodniej części wyspy Wielka Brytania, na zachód od Anglii, nad Morzem Irlandzkim i Celtyckim. Stolicą Walii jest Cardiff

    Pochodzenie nazwy

    • Nazwa Walia jest spolszczoną wersją angielskiej nazwy Wales, która jest germańskim egzonimem pochodzącym od germańskiego słowa Walha i oznacza nieznajomego lub cudzoziemca. Słowo Walha prawdopodobnie wywodzi się od nazwy celtyckiego plemienia Volcae.
    • Walijczycy z kolei nazywają swój kraj Cymru , a siebie Cymry, co w języku starowalijskim znaczy "rodak", "krajan".

    Demografia

    • Według ostatniego spisu ludności przeprowadzonego w 2011 roku Walię zamieszkuje ok. 3 064 000 osób, najwięcej jak dotychczas w historii. Poprzedni spis z 2001 roku wykazał, że ówczesna liczba mieszkańców wynosiła 2 910 000 osób, natomiast w 1991 roku było to ok. 2 873 000 osób.
    • Głównym skupiskiem ludności jest obszar południowej Walii, z największymi miastami takimi jak Cardiff, Swansea i Newport. Jest to również największy rejon przemysłowy kraju. Drugie duże skupisko ludności znajduje się w północno-wschodniej Walii w okolicach miasta Wrexham. Według spisu z 2001 roku, 96,0% walijskiej populacji to biali Brytyjczycy, 1,9% inni biali, a 2,1% pozostali (głównie azjatyckiego pochodzenia, 0,9%). Większość ludności nie białej skoncentrowana jest w portowych miastach jak Cardiff, Newport i Swansea, na południu Walii.

    poniedziałek, 1 czerwca 2015

    Zabytki w Szkocjii

    Pałac Linlithgow
    Widok na Pałac Holyrood z pobliskiej góry Calton Hill
    Stobo Kirk

    Kaplica Rosslyn

    Pałac Dunfermline

    Pałac Falkland
    Pałac Holyrood
    Pałac Linlithgow.Północna i zachodnia strona pałacu.
    Broch w Dun Carloway
    Broch na wyspie Mousa

    Religia w Szkocji

    Historia

    • do XVI w.
    Mieszkańcy Szkocji w czasach przedchrześcijańskich wyznawali religię politeistyczną, zbliżoną do religii celtyckich. Chrześcijaństwo zostało wprowadzone przypuszczalnie w V-VI w. przez mnichów z Irlandii- św. Niniana i św. Kolumba. Chrystianizacja następowała powoli; ważną rolę w tym dziele odgrywały klasztory misyjne, m.in. na wyspie Iona. Związki z katolicyzmem były jednak początkowo bardzo luźne; prymat papieża został ustalony dopiero w XI w. We wczesnym średniowieczu utworzono system parafii pod bezpośrednią kontrolą królów. Jednym z symboli związku królestwa z chrześcijaństwem był koronacyjny Kamień ze Scone. Popularny był również kult świętych: św. Piotra i św. Andrzeja oraz miejscowych świętych: Dronstana i Serfa z Culross. Niewielka liczba wyznawców judaizmu pojawiła się w Szkocji już w XI w.

    • Rozwój protestantyzmu
    Rozkwit monastycyzmu i bogactwo dostojników kościelnych budziło rosnący sprzeciw ludności Szkocji, co ułatwiło wprowadzenie reformacji w XVI w. przez Johna Knoxa. Opór królowej Marii Stuart przeciwko wprowadzaniu kalwinizmu spowodował radykalizację protestantów: w 1560 parlament Szkocji ogłosił kalwinizm jedyną religią państwową i zakazał innych praktyk religijnych. Gorliwość w walce z katolicyzmem doprowadziła do zburzenia lub zrujnowania niemal wszystkich kościołów, z wyjątkiem katedr w Edynburgu i w Stornoway. Od 1690 powstał współczesny Kościół Szkocki (tzw. Kirk)- uznany za "narodowy", ale niezależny od państwa w kwestiach doktrynalnych. Do początku XX w. ten Kościół kształtował charakterystyczną obyczajowość Szkotów (oszczędność, skromność i gospodarność). Od 1689 wyodrębnił się w Szkocji anglikański Episkopalny Kościół Szkocji. Każdy brytyjski monarcha (oprócz przynależności do anglikanizmu) musi należeć do państwowego Kościoła Szkocji.
    W XIX i XX w. pojawiły się w Szkocji inne wspólnoty protestanckie: metodyści, kongregacjonaliści, kwakrzy, adwentyści, baptyści, zielonoświątkowcy.

    • Katolicyzm w Szkocji
    XVI wiek przyniósł faktyczną likwidację Kościoła katolickiego w Szkocji. Ocalały jedynie bardzo nieliczne wspólnoty katolickie na odległych wyspach -południowych Hebrydach Zewnętrznych (wyspy Uist i Barra). Dopiero XIX w. przyniósł znaczące zwiększenie liczby katolików w zachodniej Szkocji- na skutek imigracji z Irlandii. Kolejni imigranci katoliccy napłynęli w XX w. z Włoch i Polski, głównie do regionu Glasgow. Z tamtych czasów datuje się rywalizacja drużyn piłkarskich: katolickiej Celtic i protestanckiej Rangers. Obecnie katolicyzm jest drugim co do liczebności wyznaniem Szkocji (około 16 % ludności).

    • Obecnie
    Szkocja od połowy XX w. szybko się laicyzuje i coraz mniej osób praktykuje tradycyjne religie, a prawie 28% określa się jako ateiści. W tym samym czasie pojawiły się nowe religie, takie jak islam (wyznawany głównie przez imigrantów, mniej niż 1% ludności), buddyzm, hinduizm (m.in. Hare Kryszna), sikhizm i neopoganizm (wicca, neodruidyzm i celtycki politeizm rekonstrukcjonistyczny). Obecnie w Szkocji mieszka 6400 wyznawców judaizmu.

    Religia w Szkocji



    Religia w Szkocji

    Szkocja jest tradycyjnie krajem chrześcijańskim; przynależność do tej religii deklaruje około 65% mieszkańców. Najwięcej Szkotów (42% w 2005 r.) należy do kalwińskiego Kościoła Szkockiego, który od 1560 jest Kościołem państwowym ("Kościołem narodowym").

    Historia Szkocji



    Historia

    Szkocja jest zamieszkana co najmniej od V tysiąclecia p.n.e. Od początku była obszarem, na którym dochodziło do konfrontacji różnych kultur i ludów (Piktowie, Celtowie, Normanowie, Rzymianie, Anglowie), jednakże jej dzika przyroda zawsze stawała po stronie bieżących władców tych ziem.
    Walki o wpływy w Szkocji ciągną się przez całą jej historię. Z czasem Szkocja została połączona z Anglią, najpierw unią personalną gdy Jakub VI z dynastii Stuartów zasiadł na tronie angielskim po śmierci Elżbiety I, potem zaś unią realną w 1707, kiedy powstało Królestwo Wielkiej Brytanii.
    Jako jednolity organizm społeczny i gospodarczy, istnieje od IX w., kiedy to Kenneth MacAlpin władca celtyckiego królestwa Dalriady, zdobył koronę królestwa Piktów (jego matka pochodziła z piktyjskiego rodu królewskiego) jednocząc oba państwa.
    W końcu XIII wieku Szkocja została najechana przez Anglików, po czym na 2 wieki odzyskała suwerenność, mimo coraz większych angielskich wpływów. W 1297 wybuchł bunt Williama Wallace, a w 1314 Robert I Bruce został uznany za faktycznego króla Szkocji (po bitwie pod Bannockburn). Od 1603 Szkocja i Anglia miały wspólnego władcę (unia personalna), a od 1707 wspólny parlament. Szkoci nigdy nie pogodzili się z angielską dominacją, co wraz z poparciem dla legitymistycznej dynastii Stuartów doprowadzało wiele razy do powstań.
    W maju 1999 Szkoci wybrali swój własny parlament, w odpowiedzi na referendum z 1997, w którym chęć posiadania własnej władzy ustawodawczej wyraziło 75% głosujących.
    Powołanie pierwszego od trzech stuleci szkockiego parlamentu było możliwe dzięki polityce brytyjskiego premiera Tony’ego Blaira, który realizując swe obietnice przedwyborcze, znacznie złagodził politykę w stosunku do części składowych Wielkiej Brytanii.
    Niejako zapowiedzią tej zmiany polityki był zwrot Szkocji (1996) kamienia koronacyjnego dawnych królów szkockich, który od siedmiu stuleci służył też królom brytyjskim i jako taki przechowywany był w Anglii.
    W 2007 premier rządu szkockiego Alex Salmond ze Szkockiej Partii Narodowej przedstawił projekt ustawy o przeprowadzeniu referendum niepodległościowego, które miałoby umożliwić odłączenie się Szkocji od Wielkiej Brytanii. 15 października 2012 roku premier Wielkiej Brytanii David Cameron oraz Alex Salmond podpisali w Edynburgu porozumienie, na mocy którego referendum odbyło się 18 września 2014 roku. W przeprowadzonym referendum ponad 55% Szkotów opowiedziało się za pozostaniem w Zjednoczonym Królestwie.

    Szkocja



    Szkocja

    • Szkocja (ang. Scotland; gael. Alba, wym. [ˈalˠ̪apə]) – część składowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, dawniej niezależne królestwo. Obejmuje północną część wyspy Wielkiej Brytanii oraz Hebrydy, Orkady i Szetlandy. Na południu graniczy z Anglią. Krajobraz w przeważającej części wyżynny i górski. Klimat umiarkowanie ciepły, wybitnie morski. Stolicą Szkocji jest Edynburg, a największym miastem Glasgow.
    • Na północy Szkocji Góry Kaledońskie i Grampiany, na południu Wyżyna Południowoszkocka. W centrum niewielka Nizina Środkowoszkocka skupiająca większą część ludności.
    • Patronem Szkocji jest św. Andrzej. Kwiatem charakteryzującym Szkocję jest popłoch pospolity (często błędnie utożsamiany z ostem).
    • W 2005 r. 42% ludności Szkocji należało do kalwińskiego Kościoła Szkocji, który jest od 1560 r. Kościołem narodowym. Kościół Szkocji nie jest kościołem państwowym (od 1921 roku), a „narodowym” (national church), a zatem Szkocja ma formę pośrednią między rozdziałem kościoła od państwa (Walia, Irlandia Północna) a kościołem ustanowionym jak w Anglii.

    Kultura i kuchnia

    • Dudy, kilt i whisky to najbardziej znane produkty szkockiej kultury. Dudy pochodzą z Azji Mniejszej, mają jednak w kulturze Szkocji szczególne znaczenie i kojarzone są właśnie z nią. Kilt jako męska spódnica znany był już w czasach podbojów rzymskich na Wyspach Brytyjskich. Charakterystyczny materiał, z którego wykonany jest kilt, wytwarzany jest z owczej wełny, a wzór kiltu (charakterystyczna krata) nazywa się tartanem. Słowo to wywodzi się z francuskiego tartanie i oznacza po prostu tkaninę w kratę. Każdy z klanów szkockich ma swój unikatowy wzór kiltu. Whisky – jest kwestią sporną pomiędzy Szkotami a Irlandczykami – bowiem do dziś nie jest wyjaśnione, który z narodów wynalazł ten alkohol.
    • Nie ulega natomiast wątpliwości, iż szkocka whisky znana jest i ceniona na całym świecie. Do najpopularniejszych marek w kategorii blended należą: Johnnie Walker, Teacher's, Whyte & Mackay, Chivas Regal. Mimo że to trunki z tej kategorii są najbardziej rozpowszechnione na świecie, prawdziwym powodem do dumy Szkotów są jednak single malt whisky.
    • Szkocka kuchnia znana jest z shortbread (maślane pieczywo chrupkie), kidney pie oraz haggis. Haggis to owczy żołądek napełniony mieszaniną złożoną z posiekanych owczych podrobów (serce, płuca i wątroba), płatków owsianych, cebuli i przypraw, zaszyty i ugotowany. Zazwyczaj podaje się go z ziemniakami. Kuchnia szkocka charakteryzuje się sporą ilością potraw zawierających owies. Przykładem może być tu cranachan. Tradycyjne szkockie śniadanie składa się zazwyczaj z owsianki, jajek smażonych na bekonie lub też wędzonych ryb. Znanym deserem szkockim jest spotted dick.
    • Ze Szkocji wywodzą się m.in. zespoły Belle & Sebastian, Wet Wet Wet, Texas, Mogwai, Idlewild, Travis zespół Franz Ferdinand, Biffy Clyro oraz wokalistki Maggie Reilly, Shirley Manson i Annie Lennox oraz Amy Macdonald, a także ex-wokalista grupy Marillion – Fish.

    Dzień Dziecka

    Wita Was słoneczny ranek,
    tyle dzisiaj niespodzianek,
    tyle przygód czeka nas.
    Pierwszy czerwca - wstawać czas!
    Wszyscy śmieją się od rana,
    nawet mrówka roześmiana.
    Czar zabawy dziś panuje,
    i beztroska tu króluje.
    Ach! Jak ptaszki dziś śpiewają
    tak życzenia Wam składają...

    Życzę rzeki i piasku przy rzece
    na wspaniałe, piaskowe fortece.
    I poziomek w leśnych dolinach,
    a i drzew, na które dobrze się wspina.

    Lubię Twoją słodką buzię
    mój kochany Ty łobuzie.
    I serduszko Twe gorące...
     - to dlatego chcę Ci dać 
    całe całusów tysiące!

    niedziela, 31 maja 2015

    Główne atrakcje turystyczne

    White Tower
    Tower of London jest budowlą pełniącą niegdyś funkcje obronne, jak i pałacowe. Jakkolwiek budynek był także więzieniem, miejscem egzekucji, mennicą, arsenałem i skarbcem. Ostatnim władcą Anglii który wykorzystywał ją w celach obronnych był Jakub I (1566-1625). Tower of London założona została przez Wilhelma Zdobywcę w roku 1078 by dziś stać się jednym z popularniejszych fortów świata. Obecnie ulokowane są tu klejnoty koronne o bezcennej wartości. Tower of London znajduje się niedaleko cieszącej się złą sławą Bloody Tower oraz Beauchamp Tower wraz z ponad 90 napisami wyrytymi przez jej więźniów. W Martin Tower znajduje się wystawa „Korony i diamenty”, która poświęcona jest ewolucji królewskich koron w Wielkiej Brytanii i niezwykłej roli, jaką odegrały w niej diamenty.
    Big Ben i gmachy Parlamentu
    Początkowo nazwa Big Ben odnosiła się do dzwonu z Wieży św. Szczepana (ang. St Stephen Tower), zwanej również Wieżą Zegarową (ang. Clock Tower), należącą do Pałacu Westminsterskiego. Dziś nazwa Big Ben odnosi się często zarówno do dzwonu, jak i zegara i samej Wieży. Budowę tej neogotyckiej wieży podjęto po pożarze Pałacu w 1834 roku. Inauguracja otwarcia odbyła się 31 maja 1859 roku. Dzwon waży 13 ton. Zegar jest największym zegarem w Wielkiej Brytanii. Średnica każdej tarczy wynosi 7,5 m., wskazówki mają długość 4,25 m. Co kwadrans wybijana jest melodia wzorowana na tej z dzwonu St Mary’s Church (University Church) w Cambridge – jest to wariacja na temat kilku taktów z 'Mesjasza' Haendla. O północy 31 grudnia 1923 roku dźwięk zegara można było po raz pierwszy usłyszeć w radio BBC.
    Tower Bridge
    Katedra Świętego Pawła w Londynie znajduje się w centrum Londynu nazywanym The City. Jej budowa trwała w latach 1675-1710. Katedra charakteryzuje się monumentalną kopułą o średnicy 50 metrów i wadze 700 ton. Wysokość budowli mierzona od posadzki do krzyża znajdującego się na szczycie kopuły wynosi 108 metrów, długość 158 metrów. We wnętrzu katedry znajduje się kilka galerii sztuki.
    Most Tower Bridge przecinający Tamizę stał się symbolem Londynu. Środkowa część składa się z dwóch ważących po 1100 ton zwodzonych przęseł mostu podnoszących się w ciągu 90 sekund. Zwieńczone pinaklami wieże oraz pomost kryją mechanizm służący do podnoszenia ruchomych przęseł. Są one unoszone by umożliwić przepłynięcie dużych statków lub z powodu specjalnych okoliczności. W wieżach mostu znajduje się muzeum jego historii, a z górnego pomostu, obecnie otwartego dla turystów roztacza się piękny widok na rzekę Tamizę. Most jest szeroki na 60 metrów, a wysokość przy podniesionych przęsłach – 40 metrów. W swych czasach świetności był otwierany pięć razy dziennie.
    Opactwo Westminsterskie jest kompleksem budowli, położonych nad Tamizą. Znajdują się tu m.in. neogotycki Pałac Westminsterski będący siedzibą Parlamentu, wieża ze słynnym zegarem Big Ben, średniowieczny kościół św. Małgorzaty oraz słynne opactwo Westminster Kompleks ten do XVI wieku był rezydencją królewską, wówczas to umiejscowiono w nim Izbę Lordów i Izbę Gmin. Najstarszym budynkiem Parlamentu jest Westminster Hall. Pierwsze posiedzenie angielskiego Parlamentu odbyło się w 1265 r. Opactwo Westminsteru ściśle związane jest historią Anglii: od czasów Wilhelma Zdobywcy (1065) koronuje się tu władców kraju, używając tronu koronacyjnego z 1307 roku. Znajdują się tu groby królewskie oraz groby i tablice pamiątkowe najwybitniejszych angielskich twórców, uczonych i polityków. Łącznie na terenie opactwa spoczywa około 3300 zmarłych.
    Pałac Buckingham jest od 1837 roku oficjalną siedzibą monarchów brytyjskich oraz największym na świecie pałacem królewskim wciąż pełniącym swą pierwotną funkcję. Pałac został oddany do użytku w 1703 roku jako rezydencja miejska Księcia Buckingham. W 1762 roku król Anglii Jerzy III wszedł w posiadanie pałacu, który przekształcono w jego prywatną rezydencję. Obecnie Pałac Buckingham jest również miejscem uroczystości państwowych oraz oficjalnych spotkań głów państw. Dla Brytyjczyków pałac stanowi jeden z symboli Wielkiej Brytanii; tutaj Londyńczycy składali kwiaty po śmierci księżnej Walii, Diany. Obecnie pewna część Pałacu udostępniona zwiedzającym. Na placu przed Pałacem stoi pomnik Królowej Victorii.
    Hyde Park położony na obszarze 2,5 km² jest jednym z kilku parków królewskich w Londynie. Jezioro Serpentine dzieli park na dwie części. Hyde Park założony został w 1536 roku przez Henryka VIII, który pozyskał tutejsze grunty od mnichów z Opactwa Westminsterskiego. Większa część obiektów architektonicznych w parku zaprojektowana została w latach 20. XIX wieku przez Decimusa Burtona. W Hyde Park znajduje się miejsce w którym każdy może wyrazić swe poglądy, niezależnie od ich znaczenia, przemawiali tam m.in. Karol Marks i Włodzimierz Lenin.
    Galeria Tate Modern mieści się w położonym nad Tamizą dawnym budynku elektrowni Bankside i obecnie jest narodowym muzeum sztuki współczesnej w Wielkiej Brytanii. Wystawiane są tam kolekcje sztuki współczesnej i nowoczesnej, m.in. obrazy autorstwa Matisse’a, Picassa i Rothko’ego oraz bardziej współczesne dzieła stworzone przez artystów takich jak Matthew Barney, Chris Ofili i Gerhard Richter.
    Muzeum Brytyjskie powołane w roku 1753 na mocy ustawy Parlamentu Brytyjskiego. Początkowo wystawiane były tam kolekcje Sir Hansa Sloana, dziś prezentowane są tam eksponaty z przekroju ludzkiej cywilizacji od czasów prehistorycznych po współczesność. Do najpopularniejszych zaliczany jest kamień z Rosetty, rzeźby z Partenonu, skarb Sutton Hoo, skarb z Mildenhall i waza Portlanda.